مطالعه تطبیقی فرم نقشمایه های چهار محراب دوره ایلخانی در استان اصفهان (اولجایتو، مقبره پیربکران، مسجدجامع اشترجان، مسجدجامع هفتشویه)

Authors

  • ناظری, افسانه دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان (نویسنده مسئول)
Abstract:

Molded motifs in Ilkhanid mihrabs are masterpieces of design and implementation. The aim of this study is to describe, analyze and compare the Oljaitu mihrab, Pirbakran mausoleum mihrab, Oshtorjan mosque mihrab and Haftshouyeh mosque mihrab in terms of plants and geometric motifs, proportions, structure and geometric relationships in a descriptive-analytic manner. Identification and comparison of the four aforementioned mihrabs have not been studied so far. This work tries to answer the following questions: 1)What are the types of motifs used in these mihrabs ?2)What are the visual and aesthetic values of motifs in these mihrabs ?3)Which motifs were used mostly on these mihrabs? 4)What are the similarities and differences between the motifs of the four aforementioned mihrabs? In most of studies in the literature, general description of the mihrabs and date of construction have been considered but the decorative motifs, golden ratios, structure and geometric relationships have not been investigated. This comparative study reveals similarities and differences of the motifs and their features used in this course. The results of this study indicate that the general form of the mihrabs as well as most of their motifs have special structure and geometric relationships and are designed based on the golden ratio. The molded motifs of the mentioned mihrabs have been implemented with thickness and intricacy, with the exception of Oljaito mihrab in which the motifs are less prominent and more elegant. Various kinds of arabesque have been also used in this era. Repetition and symmetry creates rhythm, movement and coordination in the motifs. Considering the mihrab motifs together, we can find out the development and evolution from a simple basic pattern to the more complex designs.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه ارزشهای زیبایی شناختی نقش مایه های تزیینی سردر ورودی شمالی مسجد جامع اشترجان

مساجد مکانی برای حضور معنوی اقشار مختلف جامعه است که با نقشمایه‌های متنوع مزین شده است. مسجد جامع اشترجان، یکی از زیباترین مساجد دوره ایلخانی است که از لحاظ سردر ورودی، محراب و نقشمایه‌هایی که در این مسجد به کار رفته، دارای اهمیت است و قابلیت بررسی و پژوهش‌های بسیاری را دارد. این مسجد از ویژگی‌های زیبایی‌شناختی برخوردار است و ارزش‌های بصری خاصی دارد. در این پژوهش، با هدف بررسی سردر مسجدجامع اشت...

full text

بررسی تحلیلی و مقایسه‌ای محراب ضلع غربی شبستان شمالی جامع کاشان

محراب مسجدجامع کاشان ازجمله محراب‌های گچبری شاخص برجای‌مانده از دوران اسلامی است که در سیر تطور مسجدجامع کاشان و همچنین سیر هنر محراب‌های گچبری دوران اسلامی به‌ویژه در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. با وجود اهمیت تاریخی این محراب، تاکنون مطالعۀ جامعی روی آن انجام نشده است که شاید دلیل اصلی آن تخریب گسترده‌اش در دهه‌های اخیر  باشد. در این پژوهش، نگارنده بر آن است تا باتوجه‌به مستندات موجود،...

full text

مطالعه تناسبات، ساختار و نقشمایه‌های محراب مسجد جامع هفتشویه

تزیینات گچ‌بری محراب هفتشویه با توجه به طرح و فرم، در ردیف محراب‌های شاخص دوره ایلخانی قرار دارد. اکثر بررسی‌های صورت گرفته به توصیف کلی این محراب، تاریخ اجرا و یا محدوده تاریخی آن پرداخته و کمتر به نقشمایه‌های تزیینی، نسبت‌های طلایی و ساختار و روابط هندسی در به کارگیری آنها، توجه کرده‌اند. سؤال‌هایی که برای دستیابی به هدف می‌توان مطرح کرد عبارتند از: «انواع نقشمایه‌های به‌کارگرفته شده در این م...

full text

نقش و جایگاه اولجایتو در فعالیّت های شهرسازی دورۀ ایلخانی

در دورۀ ایلخانی با آنکه شهرسازی و عمران در زمان هلاکو آغاز گردید، اما در دورۀ اولجایتو به بالندگی رسید؛ به­گونه­ای که وی چهار شهر به نام­های سلطانیه، سلطان­آباد چَمچَمال، اولجایتوآباد و آق­قلعه را ساخت. آگاهی از ضروریات و نیازهای یک شهر سلطنتی یا پایتخت، استفاده از تجارب موفق شهرسازی غازان، به ارث بردن خزانه­ای غنی، وجود نیروی متخصّص و کارگزارانی مایل به عمران، سبب ترغیب شهریار ایلخانی به شهرسازی ...

full text

مطالعۀ تطبیقی نقوش گچبری‌های مکشوفه از شهر تاریخی دره‌شهر با نمونه‌های مسجدجامع نایین

شهر تاریخی دره­شهر در جنوب غرب استان ایلام واقع شده است که تاریخ ساخت آن به قرن دوم هجری برمی­گردد. از مهم‌ترین یافته­های باستان‌شناسی این شهر تزیینات گچبری آن است که به‌لحاظ زیبایی بصری، ترکیب‌بندی نقوش و کاربرد نقوش گیاهی و هندسی از نمونه­های کم‌نظیر این هنر در صدر اسلام به حساب می‌آیند. این گچبری­ها پلی ارتباطی در انتقال دستاوردهای هنری دوران ساسانی به دوران اسلامی به‌شمار می‌روند. هدف این م...

full text

بررسی و تحلیل یادگارنویسی در بقعه پیربکران اصفهان از دوره ایلخانی تا عصر قاجار(1343 – 682 هـ .ق/1924- /1283م)

یادگار نویسی و یادگار نگاره از پدیده‌های مهم فرهنگ انسانی در طول تاریخ است که قدمتی همپای زندگی بشری دارد. میل به جاودانگی و بقا اگرچه عامل ابتدایی این امر تلقی می‌گردد اما بزودی با ساخت اماکن مذهبی و بناهای با شکوه سلاطین نگارش یادگاری‌ها در این اماکن که گمان می‌رفت دیرپاتر و جاودانه‌تر از ابنیه متعارف‌اند رواج یافت. بویژه در اماکن مذهبی این امر با نوعی قداست و احترام به خاطره معنوی صاحبان بقا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 12

pages  1- 14

publication date 2017-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023